اتحادیه اروپا و پیامدهای مختلف بحران کرونا

«جواد کچوئیان»، تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه بدونِ تردید همه‌گیری ویروس کرونا بر تمامی ابعاد زندگی بشر تأثیرات گسترده‌ای خواهد گذاشت، اظهارکرد: «کرونا در اواسط ماه فوریه سال ۲۰۲۰ (بهمن ماه سال ۱۳۹۸) در اروپا ظهور و این قاره را هم دچار بحران کرد. از اوایل ماه مارس کشورهای عضو اتحادیه اروپا به جای بهره گیری و استفاده از تجربیات سایرِ کشورها و اقدامات هماهنگ و مشترک، با بستن مرزهای خود و کنترل‌های داخلی و سایرِ اقدامات یک جانبه و ملی گرایانه مانع از رساندنِ تجهیزات پزشکی به سایر کشورهای عضو شدند.

وی تعلل و اهمال کاری مقامات اتحادیه اروپایی را عامل تبدیل شدن این قاره به کانون شیوع کرونا در جهان دانست و با اشاره به آمارِ بالای قربانیان کرونا در ایتالیا، اسپانیا و انگلیس افزود: «در شرایط فعلی ایتالیا و اسپانیا احساس می‌کنند که نه اتحادیه اروپا و نه شرکایِ اروپایی آنان، از آن‌ها حمایت و پشتیبانی نکرده‌اند. ۶۰ درصد مردمِ ایتالیا بر این باورند که اتحادیه اروپایی هیچ کمکی به آنان نکرده است.» سفیر پیشین ایران در ایرلند، وضعیت فرانسه را با بیش از ۷۰ هزار مبتلا و بیش از ۸۰۰۰ کشته مشابه انگلیس ارزیابی کرد و گفت: «گرچه آلمان با توجه به اقتصاد قوی خود، در مدیریتِ این بحران موفق عمل کرده است، اما از سویِ بروکسل و برخی شرکای اروپایی خود به دلیلِ ارسال نکردن کمک‌های مورد انتظارِ آنان مورد انتقاد قرار گرفته است.»

کرونا ضعف همبستگی این اتحادیه را آشکار کرد

کچوئیان ادامه داد: «اظهارات، رفتارها و عملکرد مقامات اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن در مواجهه با این ویروس نشان می‌دهد که تأثیرات این پدیده بر این مجموعه، بسیار گسترده و غیر قابلِ تصور بوده است. تاکنون این ویروس به زیبایی تمام، چهره بدون روتوش و آرایش کرده روابط خارجی، اقتصاد، تجارت، فرهنگ، صنعت، سیستم بهداشت، رسانه‌های گروهی و نظامِ اطلاع‌رسانی و از همه مهم‌تر حد رعایت نکردن اخلاق و همبستگی این اتحادیه را آشکار کرده است.» وی با اشاره به ابراز نگرانی‌های رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، آن را نشانگرِ نگرانی عمیق وی از رفتارِ فریبکارانه و عملکرد خشن و غیرانسانیِ شرکت‌ها و کشورهای عضو این اتحادیه دانست و گفت: «کشورهای عضو اتحادیه اروپا با دست کم گرفتن خطرِ ویروس کرونا و دست بالا گرفتن امکانات خود و تک‌روی‌هایِ ملی، بحران کرونا را تشدید کردند. در شرایط کنونی همه گیری ویروس کرونا پس از خروجِ انگلیس از این اتحادیه، دومین بحران بزرگی است که دامنِ این اتحادیه را در این مدت کوتاه گرفته و چالش بزرگِ بهداشتی برای آن ایجاد کرده است.»

آثار تداوم بحران کرونا در اروپا

وی با اشاره به اختصاص بیش از ۱۰۰ میلیارد یورو از سوی کمیسیون اتحادیه اروپا برایِ مقابله با پیامدها و تأثیرات اقتصادی، تجاری و اشتغالِ ناشی از ویروس کرونا در کشورهایِ عضو اضافه کرد: «با وجود اختصاص این مبلغ و برخی هماهنگی‌ها از سویِ مقامات، نهادهای اروپایی و کشورهای عضو، ادامه این وضعیت و ناکارآمدی تصمیمات گرفته شده می‌تواند منجر به سقوطِ بازارهای مالی اروپا، کاهش سرمایه‌گذاری و همچنین کاهش حمل و نقل و در نتیجه رکود و بیکاری به ویژه در فرانسه و سایر کشورهای بزرگ اروپایی شود. شرکت‌هایِ رنو و هواپیمایی فرانسه بیشترین اُفت را تاکنون داشته‌اند. کرونا به یک میلیون شغل در اروپا نیز صدمه زده است.» کچوئیان گفت: «با توجه به اقدامات یکجانبه و رفتارهای ملی گرایانه تعدادی از کشورهای این مجموعه، نه تنها همبستگی در اروپا دچار شکاف‌های عمیقی شده است و اتحاد این کشورها را کاملاً زیر سؤال برده است، بلکه اعتماد میان آنان را نیز کاهش داده است. چنانچه عمر این ویروس تا چند ماهِ دیگر ادامه یابد، بحران بی‌سابقه‌ای و در تمامی ابعاد، اتحادیه اروپا را فرا خواهد گرفت تا جایی که می‌توانیم احتمالاً شاهد نوعی از هم گسستگی و فروپاشی این اتحادیه باشیم.»

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل ادامه داد: «تأثیرات منفیِ همه گیری کرونا می‌تواند منجر به واگرایی شدید این مجموعه و شکستِ چند جانبه گرایی شود. البته باید در آینده دید که آیا ویروس کرونا به دورانِ اتحادها پایان خواهد داد و مجدداً ملی‌گرایی و تقویت دولت‌های ملی بروز بیشتری خواهند یافت و آیا بحران این ویروس، جهان را به سمت دگردیسی و نظم نوین دیگری خواهد کشاند؟» وی تأکید کرد: «بدون تردید خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و همه‌گیری ویروس کرونا و شیوع گسترده آن در اروپا و عدم کارآمدی نهادهایِ اتحادیه اروپا و اقدامات یکجانبه و ناهماهنگِ کشورهای عضو تأثیر عمیقی بر آینده این مجموعه خواهد گذاشت. چنانچه اتحادیه اروپا نتواند از این بحران موفق و سربلند خارج شود، ما شاهد یک اروپای جدید در سال ۲۰۲۰ خواهیم بود که با اروپای ۲۰۱۹ تفاوت اساسی خواهد داشت.»

منبع تحلیل: شورای راهبردی روابط خارجی

توضیح:

«گزارشات و تحلیل‌های راهبردی ارائه شده از منابع معتبر داخلی و خارجی صرفاً برای آشنایی و تنویر افکار نخبگان و مدیران راهبردی کشور با تحلیل‌های راهبردی روزآمد بوده و لزوماً منطبق با دیدگاه‌ها و نظرات دانشگاه عالی دفاع ملی نمی‌باشد.»